over emoties gesproken

26 juni 2024

Maak ze sterk, het boek van Erik Smit en Wietske Noordzij bestaat 10 jaar. Daarom zullen we deze weken elke keer een hoofdstuk uit het boek nemen en daar een blog bij posten. Deze week staat hoofdstuk 5 centraal “Omgaan met emoties”.

Het leven is zeer afwisselend. Hoge bergen, diepe dalen. Voor zowel ons als ouders, als voor onze kinderen. Een van de taken die bij het opvoeden komt kijken is onder kinderen inzicht te geven in deze emoties, ze helpen dat ze de emoties leren herkennen, verwerken en leren omgaan met hun eigen emotie en die van anderen.

Inzicht en herkennen van emoties begint al bij het erkennen van de emotie. “Ik zie dat je boos bent!”, “Dat maakte je heel blij, ik zie het aan je lach” of “dat doet je echt verdriet zie ik”. Het benoemen van de emotie die je ziet bij je kind helpt hem of haar de emotie te herkennen.

God heeft ons emoties gegeven. Juist daarom is het ook zo prachtig te zien dat hier in de Bijbel ook niet voor weggelopen wordt. Regelmatig hoor ik mensen zeggen: “maar ik mag toch niet boos zijn?”. Emoties horen bij ons, God heeft ons zo gemaakt dat we kunnen voelen. Het afwijzen van de emotie van je kind kan voor hen dan ook voelen als een afwijzing van henzelf. Onze taak als ouder is dus in eerste instantie het accepteren van de emotie. Wat die emotie bij ons oproept of wat wij er van vinden staat daar even los van. Je kind mag voelen wat het voelt. Daarin is geen goed of slecht.

De manier waarop een emotie geuit wordt, daarin mogen we de kinderen begeleiden. Maar nogmaals, dit kan pas als we eerst erkenning en acceptatie geven aan het gevoel van ons kind.

Hierin mag je zeker ook restricties geven. “Je voelt echt veel verdriet hierover. Zo erg dat je er zelfs boos van wordt.” Als de acceptatie en erkenning geland is kan er ruimte voor bijsturing komen: “Ik vind het niet goed dat je mij schopt. Zullen we samen een andere manier vinden om je verdriet te uiten?”.

Het uiten, ervaren en verwerken van emoties gebeurd op veel verschillende manieren. Wat bij de een werkt, werkt voor de ander helemaal niet. Het is voor ons allemaal, maar zeker voor een kind, lastig om midden in de heftige emotie te bedenken wat het nodig heeft. Maar op ‘droge’ momenten kan je hier zeker over doorpraten met elkaar en afspreken om te oefenen om samen uit te zoeken wat werkt.
Een aantal mogelijke manieren voor het uiten van emoties: praten, schrijven, bewegen/sport, muziek luisteren of maken, lachen, grappen maken, huilen, bidden, op een kussen slaan, zingen, tekenen, schilderen…

Wat voor de een een manier is om een emotie te uiten kan voor een ander een manier zijn om de emotie weg te drukken of te ontvluchten. Bijvoorbeeld sport. Ook dit mogen we benoemen naar onze kinderen, er is geen enkele emotie die zo snel mogelijk weg moet! Onze emoties vertellen ons over hoe het leven of een bepaald voorval voor ons is. Dat is niet altijd prettig, maar dat betekend nog niet dat het gevoel weg moet.

Zoals we al zeiden is het zo fijn dat God ons begrijpt hierin. Sterker nog, God ervaart zelf ook emoties! In Lukas 19: 41 lezen we: En toen Hij dichtbij kwam en de stad (Jeruzalem) zag, weende Hij over haar. Jezus huilde!
In Markus 3: 5 staat: Nadat Hij hen rondom toornig aangekeken had, tegelijk bedroefd over de verharding van hun hart, zei Hij tegen de man: Steek uw hand uit. De mensen om Jezus heen zagen de emoties. Boosheid en verdriet. Als Jezus, die zonder zonde is (Hebreeen 7: 26) emoties voelt en toont, dan is dat dus goed. Bedoeld door God.

Welke rol spelen emoties in jullie gezin?
Hoe ga je er zelf mee om? Mogen jouw gevoelens er zijn?
Hoe laat jij aan je kinderen je emoties zien?
Welke emoties zie jij bij je kinderen? Erken en accepteer je deze?

Kom morgen terug voor de ZAAIgoed, dan geven we je een paar leuke opties om als gezin verder te praten over emoties!